Her Türlü Çeşitli Belgeler

SOLARIS 2.6 KURULUM VE KONFIGURASYONU
Tekrar merabalar sira bir Unix turevi olan solaris’in 2.6 (7.0 ‘dan bir onceki ve 7.0’dan pek farkli olmayan ) versio’nunu kurmaya ve bazi servislerin nasil calistirilacagini anlatmaya geldi. Bunun için elinizde bulunmasi gereken donanim ve yazilimla ilgili bilgiler verecegim burada solaris’i ben intel tabanli bir makinaya degilde sparc islemcili bir makinaya kuracagim ve bu yazidada onu anlatacagim;
Oncelikle elimizde Solaris2.6 yazilimini iceren orjinal bootable bir CD ve bir Sunsparc makina olmasi yeterli. Eger istek gelirse bu isletim sisteminin intel tabanli makinalara(PC lere) da kurulumu anlatilacaktir. Ancak pek fark yoktur ve uygun donanim secildigi zaman sorun cikmaz eger bir SunSparc makinaniz varsa zaten donanim sorunu diye bir sey yok ortada kuruluma gecmeden once Novell kurulumundada sordugumuz gibi neden? Sorusunu soralim ve bu soru dahilinde isletim sistemimizin artilarini ve eksilerini (Pek yok ama) ortaya koymaya calisalim. Neden sorusunun guzel bir soru olduguna hep beraber Novell kisminda karar vermistik simdi bunu ispatalayalim(Matematikciyiz ya); Solaris 2.6 bir Unix turevidir, internette Unix le dogmustur oyleyse Internet servislerinde (www, mail, DNS, ftp, vs..) bir numara oldugunu soylemeye bile gerek yok diye dusunuyorum ayrica Unix guvenlik acisindanda eniyi hemde stable bir isletim sistemi bir kere kurup (Dogru duzgun) bir daha yanina ugramaniza gerek olmadigi ve bunun gibi binlerce nedenden dolayi Unix diyoruz ‘neden?’in tam cevabi olmadiysa kurun gucu ve guveni sizde hissedin(Reklamin birine benzedi!!).
Basliyoruz………………;
Ilk once makinamizi aciyoruz daha sonra ekrana goruntu geldigi zaman keyboard’un solundaki stop tusu ile birlikte A tusuna basiyoruz karsimiza ok yazili bir path geliyor, CD’mizi yerlestirdikten sonra boot cdrom komutunu giriyoruz ve makinamiz yeniden CD’den boot ediyor makinaniz benimki gibi 32 ram’li ve CD’niz de 8 hizli eski bir sparc ise biraz bekliyorsunuz bu arada installation’un devam ettigini gosteren bir imlec donmeye devam ediyor ve sizde bekliyorsunuz neyi oldugunu birazdan hep beraber gorecegiz simdi sirasiyla Configuring devices… yazisi geliyor ancak biz beklemeye devam ediyoruz ve simdide starting OpenWindows… yazisi geliyor ama siz zaten biliyorsunuz beklemeye devam ediyoruz ve solaris logolu ve bir kac dilde hosgeldiniz yazili bir pencereden sonra mouse’umuzun imleci beliriyor ve yukarda Solaris Install Console baslikli bir pencere cikiyor icinde The system… yaziyor ve ardindan (Biraz basit ve dusuk seviyeli bir anlatim gibi gelebilir ancak bu yazi okuyucunun bu konu hakkinda hicbir bilgiye sahip olmadigi goz onune alinarak hazirlanmistir.) Select Language and Locale baslikli adindan da anlasilacagi gibi dil ve yerel ayarlarin yapilacagi pencere geliyor burada dilde Turkce yok ve yaygin olarak kullanilan alti adet dil var bunlardan biz ingilizceyi seciyoruz yerel ayarlarda Turkiyeyi bulabilirsiniz onuda sectikten sonra mouse la continue dugmesini tikliyoruz burada The Solaris Installation Program baslikli pencere cikiyor karsimiza ve bize continue ile devam edebilecegimizi help ile kurulumdan once her bolumle ilgi bilgiler alabilecegimizi soyluyor biz continue ile devam ediyoruz ve karsimiza Identify This System baslikli pencere geliyor ve burada bize sistemle ilgili bilgilerin yani hostname IP adresi gibi bilgilerin istenecegini belirtiyor ve biz yine continue ile devam ediyoruz; biraz oncede soyledigimiz gibi simdi karsimiza Host Name baslikli bir pencere ve hostname yazmamiz gereken bir kutu cikti buraya makinamizin ismini yaziyoruz benim makinamin adi TR-LINUX ama siz istediginizi girebilirsiniz hostname girdikten sonra continue ile devam ediyoruz, bu sefer karsimiza Network Connectivity baslikli pencere ve iki secenekli bir menu geliyor Networked: Yes ve No biz dogal olarak network’suz bir Unix dusunemeyecegimiz icin yes butonu isaretli iken continue ile devam ediyoruz burada makinamiz icin hangi IP’yi kullanacagimizi soran IP Address baslikli bir pencere ve IP numarasini girecegimiz IP address: seklinde bir kutu geliyor buraya IP’mizi giriyoruz (Statik bir IP saglamaniz gerekir) bizim makina icin ayrilan IP 111.222.333.444 diyelim, bu IP biraz sacma oldu ama idare edin siz kendi gercek IP’nizi girin benimki gibi sahte olmasin IP’ mizi girip continue ile devam ettigimiz zaman Confirm Information baslikli pencere ile simdiye kadar girdigimiz bilgiler gosteriliyor (Hostname, Networked, IP address) girilen bilgilerde degisiklik yapmak icin Change butonunu tiklayabiliriz ancak biz girdigimiz bilgilerden memnunuz ve continue ile devam ediyoruz System Identification Status baslikli ve biraz beklememizi soyleyen bir pencereden sonra Name Service baslikli pencere geldi bunu isaretlemeden once biraz bahsedelim name servislerden NIS (Network Information Server) adindan da anlasilacagi gibi networkle ilgili bilgilerin tutuldugu bir server biraz acalim; bir Unix domainde bir NIS server kurdugunuz ve onun uzerinde user tanimlamalari falan yapildiktan sonra o domainde yeni bir Unix kurulunca o nu da NIS client yapip yeni user ve diger bilgiler tanimlanmadan NIS ten almasi soylenebilir bunun ne yarari olur sonucta bir guvenlik olayi var ortada User ve pasword gibi bilgiler bir primary NIS server da tutuluyor ve daha sonra kurulacak makinalarda hic bir tanimlama falan yapilmadan surdaki NIS sever’dan al diyorsunuz biraz merkeziyetci ve guclu bir sistem istiyorsaniz NIS kurun derim ancak bizim domain’imizde zaten bir NIS server oldugu icin ben NIS ve biraz gelismis bir modeli olan NIS+’I kurmuyorum ve gelen pencerede none kutusu secili iken continue ile devam ediyorum simdi Domain name baslikli bir pencere ve domain ismini girmemizi isteyen bir kutu geldi burada domain herkesin bildigi gibi (ozellikle matematikcilerin acik ve baglantili kume) bir bolge ornek verebilirsem daha kolay olacak herhalde ornegin internet adresleri nasildir; www.linux.org.tr burada bir makinamiz olsun adi Turkuaz bu makina bu domainde ise onun adrsi soyle olur www.turkuaz.linux.org.tr burada linux.org.tr domain ismidir ve turkuazda o domaindeki bir makinadir. Insallah domain kavrami biraz olsun anlasilmistir eger bir egitim kurumunda veya ticari sirkette iseniz internet adresinizin www’ den sonraki kismi sizin domain(Bolgenizdir) simdi buraya domain’imizi girdik ve continue ile devam edince Subnets
Baslikli pencere agimizin subnetlere ayrilip ayrilmadigina dair Yes ve No’yu iceren bir menu geliyor eger bir C klas IP’nin tamamini kullaniyorsaniz o network’te ki subnetID 255.255.255.0 dir eger IP leri subneting yardimi ile networkler icin paylastirdiniz ise SubnetID niz kac IP ayirdiginiza gore degisecektir bunlari uzun uzun anlatmanin zaman kaybi olacagina inaniyorum o yuzden temel ayirma modellerine gore SubnetID leri verelim eger siz C klas IP nizi ((193.27.32.0 –193.27.32.255) burada ilk ve son IP subnet identifler dir.) 64 IP lik networkler seklinde ayirmak isterseniz 255.255.255.192, 32 IP lik networklere ayirmak isterseniz 255.255.255.224 , 128 IP lik networklere ayirmak isterseniz 255.255.255.128 olarak secebilirsiz bunlarin hesaplanmasi icin ikilik sayi sistemi ile islemler falan yapmak gerekiyor ama genelde bu Subnetler isiniz goruru bizim network’umuz 128 makinalik bir network’e sahip oldugumuz icin subnet olarak 255.255.255.128 girip continue ile devam edersek
Time Zone baslikli ve zaman dilimi ile ilgili bir menu geliyor burada uc secenek var bunlar; Geographip region, Offset from GMT, Time zone file bu secenekleri aciklamaya gerek yok sanirim bir birinci secenek aktif iken set… ile devam edersek iki bolmeli ve Geographic Region baslikli bir pencere cikiyor burada Regions kisminda Asia, Western’I secersek Time zones kisminda Turkey cikiyor bunuda secip continue ile devam edersek
Date and Time baslikli bulundugumuz zamani gun ay yil saat ve dakika olarak belirten bir pencere gerkiyor bu bilgiler saat haric genelde dogrudur burada gerekli duzeltmeleri yaptiktan sonra continue ile devam ediyoruz buradada onceki bolumde oldugu gibi Confirm Information
Baslikli ve biraz once girdigimiz bilgileri (Sunet, netmask, Time zone, Date and time) goruyoruz eger bu bilgiler dogru degilse change butonuna basilarak degisiklik yapilabilir biz her zaman ki gibi memnunuz ve continue ile devam ediyoruz Daha sonra kurulum boyunca yukarda duran Solaris Install Console baslikli kutuda System identification is completed yazisi ile sistem identification bilgilerinin tamamlandigi belirtiliyor ve biz beklemeye devam ediyoruz biraz bekledikten sonra o pencerede 5- 10 satir alt alta geciyor ne yazdigi o kadar onemli degil sadece en sondaki Begin script install_begin exacution completed yazisi ile install yani kurulum script’inin calistirilabilirliginin tamamlandigi soyleniyor ve
Solaris Interactive Installation baslikli bir pencere ile solaris’in interaktif kuruluna basliyoruz burada dort tane butun var son ikisini aciklamaya gerek yok birincisi Upgrade eger makinaniz da eski bir solaris surumu varsa bunu seciyorsunuz yeni sifirdan bir kurulum yapilacaksa Initial butonu tiklanmalidir. Biz sifirdan kurucagimiz icin Initial butonunu tiklayarak devam ediyoruz burada da kurulumu sectigimizi ve eger eski bir sistem varsa uzerine yazilacagini anlatan yazilar cikiyor biz eger upgrade yapacaksak Go Back butonu ile geri donuyoruz eger yeniden kurulum yapicaksak continue secenegi ile devam ediyoruz ve karsimiza Allocate Client Services baslikli bir pencere geliyor burada diskimizin clientlar icin paylastirilip paylastirilmayacagi soruluyor biz continue ile devam ediyoruz ve karsimiza Select Languages baslikli ve iki bolmeli bir pencere geliyor burada birsey yapmassak user interface ve bundan sonraki kurulum ingilizce olarak devam eder ancak buradki dillerden birini secersek kurulum secilen dille devam eder ve kurulduktan sonrada user interface secilen dil ile karsimiza cikar biz continue ile devam ediyoruz. Ve onemli bir pencere cikiyor karsimiza kurulum bicimini belirleyecegimiz Slect Software burada alti tane kurulum bicimi ve bunlarla birlikte kurulacak softwarelerin kapladiklari yer MB cinsinden verilmekte ilk kez kuruyorsaniz hepsini kurabilirsiniz ve ne var ne yok arastirirsiniz veya sizin ihtiyaciniz olan software leri kurarak devam edebilirsiniz biz 277 MB lik End User System Support’ u secerek continue ile devam ediyoruz daha sonra karsimiza kullanabilecegimiz harddisklerimizle ilgili bilgiler bulunan iki bolmeli Select Disks penceresi cikiyor burada Available Disks kisminda kullanilabilecek hardiskler gozukuyor eger bir harddiskiniz varsa orasi bos olur Selected Disks kisminda ise kullanilacak Disk gozukuyor oradaki ok larla birden fazla harddiskimiz varsa hangisini kullancagimizi belirleyebiliriz. Belirledikten sonra continue ile devam ediyoruz ve karsimiza Preserve Data baslikli yeni bir pencere cikiyor burayida continue ile geciyoruz ve karsimiza Automatically Layout File Systems? Baslikli pencere geliyor buradada Auto Layout ile otomatik olarak harddiskteki dizinler ve kaplayacaklari alan belirlenebilir biz Auto Layout ile devam edersek hangi dizinlerin olusturulacagina dair bir pencere alti tane secim menusu gelir bunlardan sectiklerimiz olusturulur default olarak /usr , / , ve /swap olusturulmustur, burad /opt, /usr/openwin, /var dizinlerinin olusturulup olusturulmayacagi soruluyor biz hepsini secip continue ile devam ediyoruz simdi de File System and Disk Layout baslikli ve secilen dizinlere ne kadar yer ayrildigini gosteren bir pencere cikiyor karsimiza bunlari default olarak kabul edip continue ile devam edecegimiz gibi bizim ihtiyacimiza gore duzenlemek icinde Customize… butonu tiklanarak ayarlar degistirilebilir ornegin ben daha sonra bir cok program kuracagim icin /opt dizinini varsayilandan daha buyuk yapmaliyim Customize… butonunu tiklayarak gereken degisikligi yapiyorum burada Customize… butonunu tiklayinca cikan dizinler ve karsilarinda MB cinsinden ayrilacak yer belirleniyor burada onemli olan once birinden alip sonra birine eklemek ve Free: kismini 0 MB yapmaktir biraz anlatim bozuk oldu ama temel mantik boyle burada isimiz bitince OK butonuna basiyoruz ve yeni degerler gozukuyor biraz onceki pencerede continue ile devam ediyoruz Daha sonra cikan mount la ilgili bir pencereyide continue ile geciyoruz daha sonra bize sistem profilini gostern Profile baslikli pencere cikiyor burada ayarlardan memnunsak Begin Installation secenegi ile installation’I baslatabiliriz degistircek bir sey varsa herzaman ki gibi change butonu ile bunu yapabiliriz nihayet installation basliyor heyo ; ve Begin Installation butonuna basiyoruz ve bize installation bittikten sonra reboot’un ptomatik mi? yoksa manuel olarak mi yapilacagi soruluyor biz burada Auto Reboot butonunu tikladik ve mikrosoftcularin deyimiyle arkamiza yaslandik simdi bir processing tool ile kurulum durumu ve yuklenen paketler gosteriliyor ve biz buyuk bir zevkle arkamiza yaslanip onu izliyoruz valla orda ne oldugunu cikan yazilari anlatmayacagim nelerin yuklendigini siz takip etmeye calisabilirsiniz. Gercekten boyle hem kurmak hem anlatmak degisik oluyor onceden bu makinayi kurmam en fazla yarim saat’imi alirdi ancak simdi hem dusuk anlatma kabiliyetimle kurulumu anlatmak (Bu tevazu degil) hemde kurulumu yapmak isi baya uztiyor yaklasik 3 saattir makinanin basindayim ve simdide paketlerin kurulmasini bekliyorum yariyi gecti hadi hayirlisi
off bee sonunda bitti ve Auto Reboot’u sectigimiz icin kurulum bittikten sonra makina reboot etti ve ve yeniden acildi artik isletim sistemimiz kuruldu ve makina acildiktan sonra karsimiza root password: cikti buraya bulunmasi imkansiz (imkansiz diye bir sey yoktur) bir pasword girdikten sonra return tusuna (klavyedeki) basarsak tekrar Root password: cikar burayada onceki yazdigimiz pasword’u yaziyoruz ve yine return tusuna basrasak makinamiz acilisina devam eder biraz beklersek Welcome to TR-LINUX (sizin hostname’iniz) baslikli bir pencere acilir oraya root yazip return tusuna basarsak biraz once girdigimiz root pasword’unu girmemiz istenir bunuda girdikten sonra hangi session’I kullanacagimiza dair bir secenekli pencere gelir burada win95 benzeri bir sey gormek istiyorsaniz default olan secili iken return tusuna basiniz ve masa ustunuz hazir ve sizin calismanizi bekliyor valla ayarlari falanda bugun anlaticaktim ama saat 17:30 oldu yarin devam ederiz artik siz ortami tanimaya calisin ….

19.08.1999
Saat:17:28



Aydin Kocak © Copyright 1999 TR-LINUX