Overlocking Nedir?
OVERCLOCKING NEDİR?
Bilgisayar sisteminin herhangi bir parçasının üzerinde belirtildiği hızdan daha yüksek bir hızda çalıştırılmasına overclocking diyoruz. Örneğin bilgisayarınızdaki Pentium 150 Mhz işlemciyi 166 Mhz'e ayarlayıp çalıştırdığınızda işlemciyi overclock yapmış oluyorsunuz. Bazı ayarlamalarla ekran kartlarını da overclock yapabiliyorsunuz.
OVERCLOCK ZARARLI MI?
Bilinçli yapılırsa zararlı değil. Ama ne yaptığını bilen birinin yapması lazım. Aksi halde aşırı ısınmadan dolayı işlemcinizi ya da anakartınızı kaybetmeniz mümkün. En azından veri kaybına uğrayabilirsiniz. Overclock yaparken bozulan cihazlar kesinlikle garanti kapsamına girmez! Bunu sakın unutmayın.
Overclock yaparken sisteminize zarar varabilecek en büyük etken sıcaklık. İşlemciniz normalden çok daha fazla ısınacak, ve siz bu sıcaklığı dağıtmanın bir yolunu bulmalısınız. Mümkün olduğunca büyük bir soğutucu-fan ikilisi bulun ve mutlaka termal gres kullanın. Yeterince büyük bir fan bulamıyorsanız kendiniz yapabilirsiniz. Elektronik parça satan yerlerde her boyutta fan bulmanız mümkün. Bunlardan bir tane alıp işlemcinize göre uyarlayabilirsiniz. Unutmayın, sıcaklık sorununu çözmeniz çok önemli.
NELER GEREKLİ?
Her şeyden önce, kaliteli bir anakart gerekli. Yüksek hızlarda stabil çalışabilecek bir anakart. Ciddi düzeyde overclock yapacaksanız, anakartın 75 ve 83 Mhz bus hızlarını desteklemesi de önemli. Ben Asustek P55T2P4 kullanıyorum ve herkese de tereddütsüz Asustek tavsiye ediyorum. Gerçi artık P55T2P4 yok ama onun yerine TX97-E alabilirsiniz.
İkincisi, kaliteli RAM kullanmalısınız. Mutlaka 60ns ve markalı EDO RAM kullanın. 10 ya da 12ns SDRAM alabiliyorsanız, o daha iyi.
Büyük ve kaliteli bir soğutma sisteminin gerekliliğinden zaten bahsetmiştim, bir daha hatırlatmama gerek yok sanırım.
Son olarak, işlemcinizin zaten overclock yapılmamış olması gerekli. Eğer elinizdeki P166 sandığınız işlemci aslında bir P133 ise overclock konusunda yapabileceğiniz pek bir şey yok. Ayrıca, her işlemcinin overclock olabileceğinin hiç bir garantisi yok. Kullandığım bir P120 işlemci 166Mhz'e kadar overclock olabiliyordu, oysa kullandığım bir diğer P120 işlemci 133Mhz'e bile çıkamıyordu. İşlemci konusu sadece ama sadece şansa bağlı. Sağda solda çıkan "siyah plastik pentiumlar overclock olmuyor, filanca yerde üretilen pentiumlar overclock olabiliyor" şeklindeki muhabbetlerin pek aslı astarı yok.
İşlemci konusunda belirtmem gereken bir nokta var. Şu sıralar en popüler işlemci bildiğiniz gibi Pentium 166MMX. Normalde 2.5 çarpan ile çalışan bu işlemciler, uzun bir süre boyunca 3 çarpan ile de çalışabiliyordu. Bu nedenle de kimse Pentium 200 MMX almıyor, 166 alıp 200 olarak sorunsuz çalıştırıyordu. Ama artık öyle değil. İntel son iki-üç aydır ürettiği işlemcilere bir çeşit kilit koydu ve artık çarpan arttırarak overclock yapamıyorsunuz. Yani artık 166MMX işlemciler 2.5, 200MMX işlemciler 3, 233MMX işlemciler de 3.5 çarpanda sabitlenmiş olarak geliyor. Overclock konusunda ciddiyseniz, bir arkadaşınızdan falan eski bir Pentium166MMX bulmaya çalışın.
HEDEFLER:
Overclock işine girdiğimize göre, belli başlı hedefimiz, Bus hızını düşürmeden işlemci hızını arttırmak olmalı. Bunu yapamıyorsak, en azından bus hızını arttırmalıyız.
Bu noktada, overclock konusunda çok önemli olan cycle kavramına değinmek isterim. Cycle dediğimiz şey, bilgisayarınızın saatinin bir tıklamasıdır. Her bilgisayar bu tıklamalarla çalışır, ve her komut belli bir miktar cycle harcar.
66 Mhz bus hızı ile çalışan bir Pentium 166 sistem düşünün. Anakart saniyede 66 Milyon tıklama üretmektedir. İşlemci bunu 2.5 ile katlayıp, 166 Mhz olarak çalışır. PCI bus ise bunu ikiye bölerek, 33 MHz çalışmaktadır.
Bu sistemi 3x66=200 olarak çalıştıralım. Bus hızı aynı kalır, PCI bus 33 Mhz ile çalışmaya devam eder. İşlemci 200 Mhz olarak çalıştığından, işlemci yoğunluklu işlerde performans artışı sağlanır.
Aynı sistemi bus hızını 83 Mhz yapıp, 2x83=166 Mhz olarak çalıştıralım. İşlemci yine saniyede 166 milyon tıklamaya sahip olduğundan işlem performansı değişmez. Ama bus hızı 83 Mhz olduğundan, PCI bus 41.5 Mhz hızda çalışacaktır ve bu sistem grafik ağırlıklı işlerde normal 166'dan daha hızlı çalışacaktır.
Böyle bir sistemde ulaşabileceğiniz en iyi nokta 2.5x83=208 MHz olmaktadır. Bu sayede hem bus hızı, hem işlemci hızı artmış olacaktır. 3x66=200 Mhz çalışan bir sistemin üstünde bir performans alabilirsiniz.
İşlemcilere göre overclock ile ulaşabileceğiniz sayıları şöyle özetleyebiliriz. Tabloda tavsiye ettiğim seçenekler sarı renkte işaretlenmiştir. Yapılması çok zor ama mümkün overclocklar kırmızı işaretlenmiştir.
İşlemci 1. Hedef 2. Hedef 3. Hedef
Pentium 75 1.5x60=90 Mhz 1.5x66=100 MHz 1.5x75=112.5 Mhz
Pentium 90 1.5x66=100 Mhz 1.5x75=112.5 Mhz 1.5x83=125 Mhz
Pentium 100 1.5x75=112.5 Mhz 1.5x83=125 Mhz
Pentium 120 2x66=133 Mhz 2x75=150 Mhz 2x83=166 Mhz
Pentium 133 2x75=150 Mhz 2x83=166 Mhz 2.5x66=166 Mhz
Pentium 150 2.5x66=166 Mhz 2.5x75=187.5 Mhz 2.5x83=208 Mhz
Pentium 166/166MMX 2.5x75=187.5 Mhz 2.5x83=208 Mhz 3x83=250 Mhz
Pentium 200/200MMX 3x75=225 Mhz 3x83=250 Mhz 3.5x83=291 Mhz
Pentium 233MMX 3.5x75=262 Mhz 3.5x83=291 Mhz
Tabloya sadece Intel Pentium işlemcileri koydum, çünkü Cyrix ya da AMD'nin işlemcileri ile test yapma şansım olmadı. Internet üzerinde okuduğuma göre AMD K6 işlemciler çok rahat overclock oluyor, ama Cyrix işlemcileri aşırı ısınmadan ötürü pek overclock olamıyormuş. Ben denemediğimden fazla yorum yapamayacağım.
Şimdilik bu kadar. Haftaya, overclock işinin püf noktaları, açmaz makineleri açar hale getirme yolları. Başka bir deyişle, ölü nasıl diriltilir?
Biraz daha sabretmeniz gerekecek ama...
Dark'ın Hardware Sayfaları sistemlerin overclock yapılmasını herhangi bir şekilde teşvik etmemektedir. Bu sayfa bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Sisteminizi overclock yapmanız durumunda uğrayabileceğiniz zararlardan hiç bir şekilde sorumlu değilim.
